1. Ներկայացնել փափկամարմինների արտաքին կառուցվածքը և ներքին օրգանները:
Փափկամարմինները փափուկ մարմնով , երեք շերտանոց կենդանիներ են ։Նրանց մարմինը պարփակված է թիկնոցով ,որը մարմնի արտաքին մասին առաջացնում է խեցի ։
Մարսողություն — բերան , կլան , որտեղ կա քերիչ , որի միջոցով քերում է բույսի փափուկ մասը , ստամոքս , աղի ։
Շնչում են ջրում ապրողները խռիկներով , ցամաքում ապրողները թոքերով ։
Արյունը հոսում և երակներով և օրգաններով , ունի սիրտ , երկու երիկամ ։
Փափկամարմիների մեծ մասը բաժանասեռ է , կան նաև հերմոֆրոդիտներ ։
2. Ներկայացնել փափկամարմինների բազմացումը:
ԽԽՈՒՆՋՆԵՐ
Լճախխունջների մոտ բեղմնավորումը նման է անձրևորդի բեղմնավորմանը, այսինքն՝ խաչաձև է:
3. Ներկայացնել միջատների արտաքին կառուցվածքը, շնչառությունը արյունատար համակարգը, արտաթորության համակարգը:
Արտաքին կառուցվածք
Միջատների մարմինը կազմված է երեք մասից ՝ գլուխ , կուրծք և փորիկը։ Գլխի վրա կա բեղիկների մի զույգ, երկու ֆասետային և, երբեմն նաև, մեկից երեք հատ պարզ աչք։ Բեղիկներով միջատներն զգում են հոտը և շոշափում շրջապատող առարկաները։ Միջատների մեծամասնությունն ունի 3 զույգ ոտք և 2 զույգ թև, որոնք ամրանում են կրծքի հատվածին։ Մարմինը պատված է խիտինով , որին ասում են արտաքին կմախք ։ Միջատների թևերի առաջին զույգը վերնաթևերը կարծրացած են , որոնք պաշտպանում են թռիչքի համար նախատեսված թաղանթանման թևերը ։
Մարսողական համակարգ
Այն կազմված է կլան , կերակրափող , կտնառքից , առջևի , միջին աղիներից , հետնաղուց ։ Կերակրափողի մեջ բացվում են թքագեղձի ծորանները ։
Շնչառական համակարգ
Միջատները շնչում են մարմնի կողքերին բացվող շնչանցքերի միջոցով ։ Շնչանցքների միջոցով կարգավորվում է օդի ներթափանցումը։
Նյարդային համակարգ
Այն նյարդային հանգույցների՝ գանգլիոնների մի շղթա է , զգայարնները բազմազան են , ընդունում են մեխանիկական , ձայնային , քիմիական , տեսողական գրգիռներ ։
4. Ներկայացնել միջատների բազմացումը:
Միջատները, ինչպես արդեն գիտեք, բաժանասեռ կենդանիներ են, որոնց մոտ վառ արտահայտված է սեռական դիմորֆիզմը: Դա նշանակում է, որ արուները և էգերը խիստ տարբերվում են միմյանցից չափսերով և գունավորմամբ: Էգ միջատի բարեհաճությանը արժանանալու համար արուները պետք է ունենան գրավիչ արտաքին գունավորում և ուժեղ մկանային համակարգ:
5. Ներկայացնել երկենցաղների արտաքին կառուցվածքը, ներքին օրգանները:
Երկկենցաղները ցամաք դուրս եկած առաջին ողնաշարավոր օրգանիզմներ են և և ունեն օդային շնչառություն։ Ապրում են լճերում , ստվերոտ և խոնավ անտառներում։ Մաշկի վրա կա լորձ արտադրող գեղձեր , երկկենցաղների մարմինը տափակացած է , կազմված է գլխից, իրանից, պոչից և երկու զույգ հոդավորված վերջույթներից։
6. Ներկայացնել երկենցաղների բազմացումը:
Ձմեռային քնից հետո սկսվում է բազմացման շրջանը ։ Արուները սկսում են բարձր կռկռալ , դառնում են գունավոր ։ Բազմացման պատրաստ էգը թույլ է տալիս պինդ գրկել իրեն ։Այդ ընթացքում էգերը դնում են գորտնկիթ, իսկ արուները սերմնաբջիջներ պարունակող սերմնահեղուկը թափում են գորտնկիթների վրա։ Բեղմնավորումից 8-10 օր հետո զարգանում է թրթուրը՝ շերեփուկը։ 2-3 ամսվա ընթացքում թրթուրը վերածվում է հասուն գորտի։
7. Գյուղատնտեսության մեջ ինչ դեր ունեն երկենցաղները:
Օգտակար են. ոչնչացնում են վնասակար միջատներին, որոշ տեսակներ սնունդ են թռչունների և մի շարք մուշտակավոր կենդանիների համար։
8. Ներկայացնել ոսկրային և կռճիկային ձկների արտաքին կառուցվածքը, նմանությունը և տարբերությունը:
Կռճիկային ձկների դասին են պատկանում շնաձկների և կատվաձկների կարգերը , իսկ ոսկրային ձկների դասին ճառագայթալողակներ, վրձնալողակներ, կռճիկաոսկրայիններ և երկշունչներ։
Ձկների մարմինը կազմված է միմյանց անշարժ միացած 3 բաժիններից՝ գլուխ, իրան և պոչ։ Ձկների մարմինը պատված է ոսկրային թեփուկներով։ Թեփուկներով կարելի է որոշել ձկների տարիքը։
Ձկների վերջույթները լողակներն են։ Կրծքային և փորային զույգ լողակները պահում են մարմնի դիրքը , կենտ լողակներն են մեջքի , պոչային և ենթապոչային լողակները ։
Ձկների բերանը ներկայացված է գանգի մաս կազմող վերին և ստորին ծնոտներով:
Ողնաշարը կազմված է իրանի և պոչի բաժիններից։
Մկաններից շարժուն են իրանի ու պոչի մկանները ։
Ձկների մեծ մասը գիշատիչներ են , բերանի խոռոչում կան բազմաթիվ մանր ատամներ ։ Սնունդը անցնում է միանգամից կերակրափող , մարսվում է ստամոքսում ։Սննդի վերջնական մարսումը և ներծծումը կատարվում է աղիներում, իսկ չմարսված մնացորդներն անցնում են հետին աղի և օրգանիզմից հեռանում հետանցքով։
Ձկները շնչում են խռիկներովն ։ ՋՈՒՐԸ խռիկային կափարիչների և բերանի շարժման շնորհիվ անցնում է խռիկներ, ողողում խռիկային թերթիկները, որոնցում կատարվում է գազափոխանակություն։
Կարապետ Նշանյան 